De 8 ratio's die er echt toe doen!



Slimme ratio's geven snel inzicht

Cijfers laten de financieel bestuurder zien hoe gezond de onderneming is. Slimme ratio’s geven snel inzicht en maken vergelijken mogelijk. De meest interessante ratio’s op een rij.

1. Nettowinstmarge

De nettowinstmarge laat zien wat er aan winst overblijft van de omzet, na aftrek van alle kosten. Inclusief belasting en rentelasten. Het percentage toont hoe goed de onderneming verkopen kan omzetten in winst. Ten opzichte van eerdere jaren, of van de concurrentie. Houd er wel rekening mee dat de ‘ideale’ ratio per branche kan verschillen. Ook verschillen de resultaten tussen bedrijven in verschillende regio’s. Onder andere Rabobank en ABN AMRO publiceren regelmatig over de gebruikelijke nettowinstmarges binnen branches en sectoren.

2. Quick ratio

Kan de onderneming nog aan de verplichtingen op korte termijn voldoen? De quick ratio – ook wel acid test ratio genoemd – laat zien hoe het met de liquiditeit is gesteld. Hiervoor wordt de waarde van de vlottende activa gedeeld door het kort vreemd vermogen (vlottende passiva). Anders gesteld, het geld dat de onderneming in kas heeft en/of nog krijgt van debiteuren, gedeeld door de aflossingen aan crediteuren, belastingschulden en de rekening courant van één boekjaar. De stelregel is meestal: hoe hoger de quick ratio, hoe beter de liquiditeitspositie. Is de uitkomst lager dan 1, dan heeft de onderneming meer kort vreemd vermogen dan vlottende activa. Een zorgelijke situatie. Voorraden worden overigens niet opgenomen in de vlottende activa.

3. Current ratio

Anders dan bij de quick ratio wordt bij het berekenen van de current ratio de voorraad wel meegenomen. Die vertegenwoordigt immers ook een waarde. Al is die wel afhankelijk van de aard van de voorraad. Bederfelijke waar (voedsel en chemicaliën) en seizoensproducten (bikini’s en ijs) verliezen hun waarde vaak snel. Afhankelijk van de activiteiten van de onderneming een reden om juist voor de current ratio of de quick ratio te kiezen.

4. Rentabiliteit van het eigen vermogen (ROE)

De rentabiliteit van het eigen vermogen (ROE of return on equity) is een veelgebruikte maatstaf. Het percentage toont de verhouding tussen de nettowinst in een bepaalde periode en het eigen vermogen waarmee die opbrengst is verkregen. Zo wordt duidelijk hoe efficiënt de onderneming – of eigenlijk het management – het eigen vermogen inzet. Interessant voor de ondernemer die wil weten of het door hem geïnvesteerde kapitaal rendeert, en tegen welk percentage. De ROE is negatief als er geen rendement of een verlies wordt behaald op het geïnvesteerde vermogen.

5. Return on capital employed (ROCE)

De ROCE-ratio (Return on capital employed) laat zien hoe efficiënt en rendabel de beschikbare financiële middelen worden ingezet binnen de onderneming. Daarbij gaat het om zowel vreemd als eigen vermogen. Die worden afgezet tegen de nettowinst voor rentelasten en goodwill-afschrijvingen. Als de ROCE-ratio hoger is dan de totale gewogen kosten van het kapitaal, dan slaagt de onderneming er in rendement voor de aandeelhouders te genereren.

6. Schuldratio

De verhouding tussen vreemd vermogen en eigen vermogen geeft een goede indicatie van de gezondheid van de onderneming. Daarbij wordt simpel gesteld, de schuldpositie berekend door het vreemd vermogen te delen door het totaal vermogen van de onderneming. Een andere invalshoek ontstaat door de hoogte van het eigen vermogen als uitgangspunt nemen. Door het eigen vermogen te delen door het totale vermogen van de onderneming wordt duidelijk hoe het staat met de solvabiliteit. Dit wordt de equity ratio genoemd.

7. Uitstaande betalingen (DSO)

DSO ofwel Days Sales Outstanding is de veelgebruikte term voor de ratio die aangeeft hoe lang het gemiddeld duurt voordat een betaling binnen is. Cruciaal, want menig bedrijf raakt in de problemen door late betalingen. De DSO-ratio wordt uitgedrukt in dagen, en bereken je door het debiteurensaldo te delen door de jaaromzet. Vermenigvuldig de uitkomst met 365.

8. Doorloopsnelheid voorraad

Hoe snel producten het magazijn weer verlaten na productie of inkoop zegt iets over de gezondheid van de onderneming. Bij verkoop komt het in de voorraden geïnvesteerde vermogen weer beschikbaar. De omloopsnelheid van de voorraad wordt uitgedrukt in het aantal keren per jaar dat de voorraad wordt ververst. Is het kengetal bijvoorbeeld 4 dan betekent dit dat het product elk jaar vier keer wordt verkocht. Afhankelijk van de onderneming (denk aan een juwelier of bakker) een goede of slechte omloopsnelheid. De omloopsnelheid wordt berekend door de omzet van het product, te delen door de inkoopwaarde van het product in voorraad.

Lees ook: 10 voorwaarden waar een goede KPI aan moet voldoen

Met AFAS zet je je boekhouding op de automatische piloot

Breng je boekhouding naar een hoger niveau met AFAS financieel. Met onze software digitaliseer en automatiseer je de administratieve processen van je organisatie. Daardoor wordt de boekhouding een logisch gevolg van je bedrijfsprocessen, ben je veel minder tijd kwijt aan administratie én krijg je actueel inzicht in je financiële prestaties met dashboards.