Uit onderzoek onder 165 Nederlandse familiebedrijven blijkt dat 30% van de familiebedrijven ESG-doelstellingen actief meenemen in hun strategie. Veel van deze bedrijven gelden als koplopers: ze zijn gedreven om ecologische innovatie te stimuleren en zien duurzaamheid als een vanzelfsprekend onderdeel van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Wat deze koplopers anders maakt, is hun manier van denken. Ze voelen zich verantwoordelijk voor de toekomst van het bedrijf én de volgende generaties. Dat gaat verder dan alleen winst maken; het is ook een morele keuze. Koplopers kijken bovendien verder dan hun eigen onderneming. Ze betrekken leveranciers en klanten actief bij hun duurzaamheidsdoelen en stimuleren duurzaam gedrag in de hele keten. In deze bedrijven wordt duurzaamheid niet top-down ‘uitgerold’, maar breed gedragen door familie, management en medewerkers. Vaak gaan ze zelfs nog een stap verder: met hun stewardship mindset inspireren ze individuen en bedrijven buiten hun waardeketen tot het zetten van duurzame stappen.
Hoewel duurzaamheid voor veel familiebedrijven al vanzelfsprekend onderdeel is van goed ondernemerschap, schort het nog regelmatig aan een gedeelde strategische koers. “Zonder gedeelde visie of overtuiging binnen de familie én onder medewerkers blijft duurzaamheid te vrijblijvend”, stelt prof. dr. Anita van Gils van Maastricht University. “Het zou goed zijn als familiebedrijven nog meer de samenwerking hierin opzoeken. Omdat een groot deel van de onderzochte familiebedrijven lid is van een branchevereniging, ligt daar een voor de hand liggende quick win om duurzaamheid structureel te verankeren.”
Volgens Arnold Mars, CFO bij AFAS Software, is duurzaamheid bij familiebedrijven geen losstaand project, maar “een logisch onderdeel van goed ondernemerschap. Dat zie je ook terug in de praktijk: ze trekken makkelijker jong talent aan dat op zoek is naar werkgevers met een duidelijke maatschappelijke missie. Daarnaast hebben duurzaamheidsinspanningen een positief effect op zowel de reputatie van het bedrijf als de relatie met klanten, wat onderaan de streep leidt tot betere resultaten.”
Naast de huidige generatie ondernemers speelt ook de zogenoemde ‘Next-Gen’ – de potentiële opvolgers binnen het familiebedrijf – een steeds belangrijkere rol. Deze jonge generatie ziet het familiebedrijf over het algemeen als minder ‘groen’ dan hun voorgangers, maar zien ook dat familiebedrijven een grote rol kunnen spelen binnen de duurzaamheidstransitie.
“Dit biedt families een kans om de volgende generatie verder te enthousiasmeren voor het familiebedrijf, daar waar opvolging geen vanzelfsprekendheid meer is. We zien in de praktijk mooie voorbeelden van enthousiaste jonge generaties, die echt het verschil willen maken door juist de handschoen op te pakken binnen het familiebedrijf”, aldus Joost Vat, partner bij BDO Accountants & Adviseurs.
Het onderzoek werd uitgevoerd door Maastricht University Center for Entrepreneurship and Innovation (CEI), in samenwerking met BDO en AFAS. In totaal namen 165 Nederlandse familiebedrijven deel, van kleine bedrijven tot ondernemingen met meer dan 250 medewerkers. Het onderzoek combineerde een uitgebreide enquête met diepte-interviews bij zowel koplopers als volgers.