Om zeven uur vertrekken wij naar de provincie Kampong Cham. Er staat veel op het programma vandaag. Zeker zes uur reizen met de auto. Wij zullen in de provincie overnachten. Na ruim twee uur sturen, komen wij aan bij de woning van Spieën-voorzitter Ds. Koy voor koffie en een sanitaire stop.
Op mijn verzoek bezoeken wij het hospitaal, Herman moet dit zien.... Dr. Sun glimlacht, het hospitaal is schoon...klopt ook nog. De lat ligt hier veel lager dan bij ons, wij kunnen ons niets voorstellen bij de verloskamer die wij zien en de ziekenzalen. Gelukkig weten de mensen niet beter.
Wij gaan op weg naar Stoeng Trang op anderhalf uur rijden, een afgelegen en zeer arm gebied. Wij gaan daar een potentieel project bekijken. Omdat het lang rijden is, ga ik met Sareth, die ook als tolk fungeert, het gesprek en de speech voorbereiden. Vanmiddag gaan wij op bezoek bij excellentie Hun Neng, de broer van de eerste minister van Cambodja. Binnen de Cambodjaanse cultuur een belangrijke kerel...
Wij komen aan bij plaatsje Soam. Een bijzondere plek, gortdroog en groot. Het is mij direct duidelijk dat investeren hier op zijn plaats is. Het plan is als volgt:
Rehabilitatie van de “Ou Saom” dam in het Stueng Trang district van Kampong Cham. De locatie is : Phnom Ampil village, Prek Kark Commune.
Deze dam met sluis is gebouwd in 1977 (Pol Pot periode) en is daarna meerdere keren provisorisch hersteld. Nu is de dam zo vernield dat er zelfs een gedeelte van de dijk is weggeslagen en geen enkel nut meer kan leveren voor de achterliggende rijstvelden. Het water in de regentijd stroomt weg en kan niet worden vastgehouden voor de droge tijd. De reparatie bestaat uit het repareren van de 500 meter lange dam en 3 sluizen. Tevens zal een kanaal van 4 km moeten worden uitgediept om het water verder te kunnen brengen. De totale oppervlakte van het gebied dat er voordeel van kan hebben is 2675 ha. Dat is verdeeld in 1299 ha in het regen seizoen, 818 ha in het droge seizoen en 559 ha in het tussen seizoen.
Het water kan 5 dorpen bereiken. In totaal hebben 1778 families (8747 mensen) voordeel van dit project.
De kosten van het project zijn geschat op $186,592.26. Er is een uitgebreid rapport aanwezig van de kosten per onderdeel.
Dit wordt het eerste project waarbij het onderhoud en 25% terugbetaling wordt geborgd. Dit is zeer ingewikkeld: 1.700 gezinnen, geen structuur, vaak analfabeet .... Wij spreken met de bevolking en de leiders. Aansluitend gaan we naar de lunch in een bijzonder gebied... Ik weet echt niet meer waar wij zitten. Herman is enthousiast. Dit is onderwijs voor mensen maar ook voor mijzelf...
Wij rijden terug naar Kampong Cham, dat kost weer vijf kwartier... Het gebied is arm maar dat zijn wij al gewend. Wij checken in bij hotel van $30 per nacht. We krijgen een kamer met een heel bijzonder chinees bed. Verkleden en op weg naar excellentie Hun Neng.
Wij gaan naar zijn woning en kijken onze ogen uit: een imposant gebouw met allerlei boeddhistische toeters en bellen. Wij worden in een luxe kamer ontvangen en mogen ons verhaal doen. Dit voelt niet goed, maar past bij de cultuur van het land. Ik sta met name stil bij de samenwerking met het oog op de armen. Voor Spieën is het belangrijk dat de overheid wil samenwerken en de organisatie respecteert, je begint anders niets. Aan het slot geef ik AZ-shirts voor zijn kleinzoons en een wedstrijdbal. Dit past niet bij het protocol, maar er wordt gelachen en de harten gaan open. Er volgen meer verhalen - zelfs van Herman wordt een bijdrage verwacht. Dit gaat goed...
De avond wordt gebruikt om na te praten met de Weitkampen. Hoe gaan wij met het project om? Wat een andere wereld... We gaan vroeg naar de kamer, want morgen hebben we weer een volle agenda. Hopelijk kan ik nu eens goed slapen..
Voor het eerst (met slaappil) goed geslapen! We ontbijten in een klein restaurant en gaan daarna op weg naar Takot voor de opening van een AFAS-project. Vorig jaar heb ik de start van het project meegemaakt. Het was toen een droge en verlopen rotzooi. Het project bestaat uit:
De dam dateert uit 1977, is gebouwd in de Pol Pot periode. De dam heeft een lengte van 750 meter met 2 sluizen en een kanaal van 2.800 meter. De aannemer (mr. Uy Kum Ly) en een dorpshoofd vertelden ons dat ze zelf hebben meegeholpen deze dam aan te leggen. Ze hebben moeten meemaken dat de aanleg van deze dam zo’n 3.000 slachtoffers heeft gekost tijdens het bewind van Pol Pot. Ze zijn allen begraven in de dijk. In totaal vier communes (gemeentes) in twee verschillende districten hebben voordeel van dit project. Er wonen in totaal 10.145 mensen (3.986 gezinnen). Het bestrijkt een oppervlakte van 1.908 ha rijstveld. Door jaarlijkse overstromingen tijdens de moesson zijn de sluizen en de betonnen bodem vernield, zodat het water niet langer vastgehouden kon worden. Het water voor dit reservoir wordt aangevoerd van Andoung Ang Dike. In 2002 is de dam provisorisch gerepareerd door de gemeenschap. Maar de sluizen waren in 2013 niet meer in staat de grote waterstromen tegen te houden. In 2014 konden met de donatie van AFAS van $145.000 2 grote nieuwe sluizen worden geplaatst, de betonnen bodem worden vernieuwd, en de dijk over een lengte van 750 meter worden verstevigd en verbreed (15 meter). Ook werd het irrigatiekanaal over een lengte van 2.800 meter uitgediept en verstevigd. Ook hierin is een drietal sluizen aangebracht.
Als wij aankomen zien wij het al…een prachtige groene vlakte! Zover het oog reikt, ziet het er als een paradijs uit. Ik schiet er vol van…hiervoor doe je het! Er is een groep van circa 2.000 mensen bij elkaar gekomen. Ik ontmoet de gouverneur Mister Loen Noem Thai, wij hebben elkaar eerder ontmoet.
De ontmoeting is goed zonder de bekende tierelantijnen. Ik mag naast Loen zitten, Herman zit achter mij. Het wordt weer een heel circus met toespraken. Ik ben als tweede aan de beurt. Ik weet inmiddels hoe het werkt en probeer de mensen wat in beweging te krijgen. Het gaat weer goed… Na de toespraken gaan wij met elkaar een lint doorknippen, ieder een klein stukje. Het laatste stuk is voor de Gouverneur…
Wij wandelen over de dam en bekijken de sluizen… Prachtig! Herman weet ook niet wat hij ziet. Dit kun je niet uitleggen, dit moet je meemaken en voelen. Klopt!
AFAS wordt bedankt !!!
Wij gaan eten bij de aannemer mr. Uy Kum Ly, een geschikte kerel die ik vaker heb gesproken. Het is een gezellige boel met de Cambodjanen. Ervaringen worden uitgewisseld. Uy heeft een grote visvijver. Herman mag de hengel uitwerpen…na drie keer lukt het…
Wij gaan verder, bezoeken een familie waarvan vader, moeder en dochter van 13 aids hebben. We krijgen voorlichting over het aidsprogramma. Gelukkig zijn er medicijnen, zodat de mensen er niet aan dood behoeven te gaan. Probleem is de discipline!
We komen aan bij een school die in aanbouw is, mogelijk gemaakt door Stichting Pharus. De bouw is handwerk en wij kijken de ogen uit. Dat het nodig is begrijpen wij: 400 kinderen die in twee groepen naar school gaan, waarom? Er zijn maar 3 lokalen… In dit project betaalt de bevolking de arbeidskosten, de materialen worden door de donor betaald. Wij kunnen weer een groep kinderen blij maken met AZ-shirts: het is weer dikke pret. We zijn onder de indruk van de enorme discipline van de kinderen.
Tenslotte bezoeken we een verbouwde polikliniek, prachtig! We worden over aantallen en behandelingen bijgepraat.
Na een prachtige dag moeten wij nog twee uur in de auto zitten om in Phnom Penh te komen. De avond wordt gebruikt om met Frits en Beja te evalueren: wat hebben wij gezien en geleerd en wat zijn de mogelijkheden voor de toekomst? Het was een mooie avond in het buitenrestaurant van ons hotel!
De laatste dag! Wat is de tijd snel gegaan en wat hebben wij veel meegemaakt! Je kunt het niet uitleggen, je moet het voelen… De vrijdagmorgen gebruiken wij om zaken af te werken, het verslag te schrijven, foto’s uit te zoeken en de koffer te pakken.
Om half een worden wij opgehaald om naar het kantoor te gaan. Wij wonen daar een vergadering van het Spieën-bestuur bij. Mooi samen evalueren en vragen aan elkaar stellen. Je moet je hier niet teveel bij voorstellen. Aan tafel zitten doeners…denken is moeilijk en veranderen ook. Toch merken wij dat na vorig jaar de richting aan het veranderen is. Men beseft steeds meer de eigen verantwoordelijkheid. Het zal nog heel veel tijd kosten, maar de richting is duidelijk.
Wij delen cadeautjes uit als dank voor hun inspanningen. Er zitten mooie liefdevolle mensen aan tafel…wij zullen jullie missen!
Om vier uur worden wij naar het vliegveld gebracht voor een lange reis. Ruim 15 uur vliegen en tussendoor een paar uur wachten. Morgen hopen wij onze geliefden weer te ontmoeten.
Met Herman naar Cambodja gaan, was een avontuur waar wij beiden van genoten hebben. Samen hebben wij nauwelijks over AFAS gesproken. Het enige wat ik hoorde, was dat de omzet nog niet je van het was… Het waren andere gesprekken over wat het met je doet als je in een andere wereld bent, als je andere waarden tegenkomt, als je geconfronteerd wordt met diepe armoede. Het is goed geweest voor ons beiden. Wij hebben een andere onzichtbare managementstijl gezien. Herman zou hier het liefst heengaan voor de inspiratiesessie…maar even op de nee-knop gedrukt;)
Dag lieve mensen in Cambodja. We zijn dankbaar dat wij zoveel mochten ervaren. Dat wij mogen inzien dat ondernemen glans krijgt als je durft te geven. Ik kom zeker terug !!